Họa sĩ Nguyễn Hoàng Anh bắt đầu công việc chế tác phục trang dân tộc Việt Nam cho búp bê từ năm 2011, vì muốn lan tỏa bản sắc dân tộc ra thế giới.Trong căn phòng 40 m2 tại quận Hoàng Mai, Hoàng Anh trưng bày hàng trăm búp bê thủ công, trong trang phục truyền thống của 54 dân tộc do anh tự thiết kế. Ý tưởng làm búp bê mặc trang phục dân tộc được Hoàng Anh ấp ủ khi nhiều lần thấy khách du lịch ngó lơ các sản phẩm búp bê bằng giấy, len trong quầy lưu niệm. “Tôi muốn khách du lịch khi vừa nhìn vào búp bê Việt Nam sẽ bị cuốn hút, thay vì các sản phẩm phủ đầy bụi, xếp xó trong kệ hàng”, anh kể.
Để chế tác hoàn chỉnh một mẫu búp bê dân tộc, anh Hoàng Anh cho biết, bước đầu tiên anh thực hiện là nghiên cứu trang phục, sau đó tiến hành tạo phôi bằng chất liệu composite. Loại chất liệu này vừa bền đẹp lại vừa dễ tạo dáng, chất liệu không như sáp nhưng giúp diễn tả phần da thịt giống với người thật. Tiếp đến, anh tiến hành tạo hình và vẽ nét mặt cho giống với đặc trưng của mỗi dân tộc. Theo anh, nét chung nhất trong dáng hình và khuôn mặt của hầu hết phụ nữ dân tộc là khuôn mặt tròn trịa, hồn hậu xen chút mộc mạc. Cuối cùng là may trang phục và gắn phụ kiện như gùi, chiêng, trống, khăn, mũ cho từng sản phẩm.
Nhưng thu nhỏ trang phục dân tộc cho búp bê không hề đơn giản. “Nếu không tìm hiểu sâu từng nét văn hóa, truyền thống của từng dân tộc, sẽ không thể tạo ra cái hồn cho từng sản phẩm”, anh nói. Theo anh, mỗi dân tộc có một trang phục riêng, gắn với từng hoa văn, họa tiết độc đáo. Đặc biệt, một số dân tộc có cách thiết kế trang phục của phụ nữ có chồng khác với những thiếu nữ tuổi đôi mươi. Hoàng Anh đã thực hiện hàng nghìn bộ quần áo tinh xảo, giống hệt bản gốc của người dân tộc Dao, Mông, Thái, Tày, Hà Nhì, Lô Lô… Hiện, anh sở hữu khoảng 5.000 búp bê với hai kích cỡ là 25 cm và 35 cm của 45 trong số 54 dân tộc. Tuy nhiên, mỗi dân tộc lại chia thành nhiều chi, nhánh khác nhau, nâng tổng số mẫu thiết kế lên 60 bộ. Với hàng trăm sản phẩm trưng bày tại nhà, Hoàng Anh có thể thuyết minh tỉ mỉ trang phục của từng đồng bào cùng các đặc trưng. Ví dụ, hoa văn trên trang phục Tà Ôi là thổ cẩm dệt cườm; của người Dao phải bôi sáp ong lên mặt vải rồi mới nhuộm màu, phần áo vạt dài, thêu đính cầu kỳ hơn; trong khi trang phục người Mường thường là áo cõn, mở cúc ngực khoe mảnh thổ cẩm trong áo yếm còn phụ nữ H’Mông thường may váy nhiều tầng lớp và có kiểu thêu ngược đặc biệt…
Văn phòng Đề cử Kỷ lục Việt Nam – Viện Kỷ lục Việt Nam – VietMaster (Tổng hợp thông tin – Ảnh: Internet)
